Hayat | Konular | Kitaplık | İcatlar | İletişim
Havada Asılı Duran Kuşlar
Havada Asılı Duran Kuşlar
Kuşlar, Allah (cc)'ın bir mucizesi olarak her türlü hava koşulunda alçalıp yükselerek uçarlar; manevra yapar ya da kimi zaman kanat çırpmadan süzülürler.
Peki kuşlar hemen hemen her türlü hava koşulunda uçmayı ve havada asılı kalmayı hangi özellikleri sayesinde başarırlar?
Allah (cc) uçma eylemini gerçekleştiren pek çok canlı yaratmıştır. Bu canlı gruplarından biri de kuşlardır. Kuşlar iskelet sistemlerinden akciğerlerine, tüylerinin diziliminden kanat şekillerine kadar tüm detaylarıyla, uçmalarını sağlayacak özel yapı ve düzenle yaratılmıştır. Allah (cc)’ın detay sanatına ve üstün aklına örnek oluşturan yaratılış delilleri ile donatılmış olan kuşların uçuşlarını kolaylaştıran özelliklerinden bazıları şunlardır:
Kanatların Üstündeki Ve Altındaki Farklı Hava Basınç Alanları
Kuşlar her kanat çırptıklarında kanatları altındaki havayı hızla aşağı doğru iterler. Bu hareket onların etki tepki prensibi sayesinde havada yükselmelerini sağlar. Kuş kanatlarının üst kısmı bombeli, alt kısımları düzdür. Bu şekil, kanadın üst tarafında, altına göre daha alçak bir basınç oluşturur. Hava basıncındaki bu fark, kanatları yukarı iterek kuşun yükselmesini sağlayan kaldırma kuvvetini oluşturur. Bu, tıpkı yatay vaziyetteki bir kağıdı üflediğimizde kağıdın havalanmasına benzer bir sistem oluşturur.
Kanadın Özel Aerodinamik Yapısı
Herhangi bir cisim hava içerisinde hareket ettirildiğinde hareketine etki eden değişik kuvvetler ortaya çıkar. Bu kuvvetlere “aerodinamik kuvvet”, hareketini hava içerisinde devam ettirebilen cismin şekline de “aerodinamik şekil” adı verilir. İşte kuşlar Allah (cc) tarafından var edilmiş bu aerodinamik kanatları sayesinde havada hareket ederken aynı zamanda taşıma kuvveti oluştururlar. Bu taşıma kuvveti onların havada tutunabilmelerini sağlar. Tüyler, üst yüzeydeki havanın alt yüzeydeki havadan daha hızlı akmasını sağlayarak kuşun havalanması için yaratılmışlardır. Böylece kanat üzerindeki hava basıncı da azaltılır. Kanatlar üzerindeki bu kaldırma etkisine "Bernoulli etkisi" denilir. Uçaklarda da, kanatların üst tarafı alt tarafından uzun ve eğimlidir. Bu şekilde hava, kanadın üst tarafından daha hızlı akar ve buradaki basınç azalır. Kanadın alt tarafındaki basınç üst tarafındakinden fazla olduğu için, uçağı yukarı doğru kaldıracak bir kuvvet oluşur ve uçak yer çekiminin etkisinden kurtularak havalanır. Kuşlarda ise bu etkinin sağlanması için uçuş tüyleri asimetriktir. Ayrıca uçuş esnasında hava ile doğrudan temasta olan ön uçta, daha küçük bir tüy kanadı vardır. Kuşun kanadındaki kompleks aerodinamik prensipler, uçak kazalarının en temel nedeni olan hava boşluğunun olumsuz etkilerini azaltıcı bir mekanizma içerirler. Kuşun kanat ucunda bulunan yarıklar da, hava akımının bir kısmını geçirirler. Bu, modern uçaklarda mühendislerin, kanat üzerlerinde küçük ek kanat uçları tasarlayarak taklit ettikleri bir yeniliktir.
Kanatlardaki Farklı Tüy Tasarımları
Kuşlar uçmak için gereken yükselmeyi, ileri doğru hareket ederek sağlarlar. Bunun için kanatlarındaki birincil ve ikincil tüyler olarak adlandırılan tüyleri kullanırlar. Kanat aşağı doğru çırpılırken, birincil tüyler uçakların pervaneleri gibi iş görür. Tüyler öyle kusursuz bir açıyla dururlar ki, alçak basınçla karşılaşan tarafları kuşun ön tarafında kalır. Bu durum kuşu yukarı doğru çeker. İkincil tüyler de özellikle kuyruğun yukarı çekilmesine ve kanadın çırpılmasına katkıda bulunur.
Kanatlardaki Müthiş Kas Gücü
Kuşların yükselirken, kanatlarını ileri ve yukarı doğru güçlü bir biçimde hareket ettirmeleri gerekir. Ancak bu işlem sırasında vücudun sürüklenmesini önlemek için kanatların vücuda yaklaştırılması gereklidir. İşte kuşların böyle önemli bir hareketi gerçekleştirebilmeleri için ciddi bir kas gücüne ihtiyaçları vardır. Nitekim en küçük kuş türlerinden biri olan sinekkuşlarının bile vücut ağırlıklarının %30’u uçuş kaslarından oluşmaktadır.
Ağırlığın Azlığı
Kuşların kolaylıkla uçabilmeleri için kemiklerinin içi boşluklu olarak yaratılmıştır. Ancak, penguenler gibi dalgıç kuşların boşluklu kemikleri yoktur, çünkü avlarına ulaşabilmeleri ve suya dalabilmeleri için ağırlığa ihtiyaçları vardır. Uçan kuşların kemiklerinin içinin boşluklu olması, suya dalanların kemiklerinin ağır olması başka bir deyişle vücut yapılarının tam da ihtiyaçlarına göre olması onları Allah (cc)’ın yarattığının delillerinden sadece bir tanesidir.
Uçmaya Yardımcı Solunum Sistemleri
Kuşların solunum sistemleri bizimkine göre daha verimlidir. Çünkü uçmak için yürüme ve koşmaya göre daha fazla havaya gereksinim duyarlar. İşte bu sebeple birçok kuşun akciğeri ona özel bir yapıyla yaratılmıştır. Allah (cc) kuşların akciğerlerini de onlar için en elverişli olacak şekilde ihtiyaçlarına yönelik kusursuz bir yaratılışla yaratmıştır.
Kuşlarda hava akciğer kanalı boyunca "tek yönlü" hareket eder. Akciğerlerin giriş ve çıkış kanalları birbirlerinden farklıdır ve hava daimi olarak akciğer içinde tek yönlü olarak akar. Böylece kuş, havadaki oksijeni kesintisiz olarak alabilir. Kuş nefes aldığında, hava nefes borusundan hem akciğere hem de arka hava kesesine akar ve akciğerlerdeki mevcut hava da öndeki hava kesesine dolar. Kuş aldığı nefesi verdiğinde, arka hava kesesinde olan temiz hava akciğere geçer ve ön hava kesesinden nefes borusu yoluyla dışarı çıkar. Nefes alış-veriş sırasında gerçekleşen her iki devrin, kuşun aldığı tek bir nefes için bile mutlaka tam olarak gerçekleşmesi gerekir. Kuşların akciğerlerinde memelilerin ciğerlerinde bulunan "alveoli" yerine, akciğer boyunca uzanan milyonlarca küçük tüp bulunur.
Bu kompleks hava kesesi sisteminin amacı, kuş akciğerlerindeki hava akışının aynı yönde -arkadan öne- kesintisiz olarak gerçekleşmesini sağlamaktır. Bu, akciğerdeki hava akış yönünün, nefes alıp verme esnasında tersine döndüğü bizdeki akciğer sisteminden farklıdır. Kuşlarda hava akışının tek bir yönde olması, havadaki oksijenin daha etkili kullanılmasını sağlar.
Kuşların kendilerine özel bu verimli solunum sistemi, hava direncini en aza indirir; havalanmak ve havada kalmak için gerekli enerji miktarını azaltır. Uçmak için gerekli yapılardan biri de furkulum kemiğine yapışık, iyi gelişmiş göğüs kaslarıdır. Bu kaslar, kasa oksijen taşıyan kimyasallar nedeniyle kırmızı renklidir. (Uçuş kası olmayan kaslar renkçe daha açıktır- “beyaz et”) Uçuş kasları kanat çırpma hareketine güç sağlar. Kanattaki uzun tüyler, uçak kanadı gibi işlev görerek uçuş için gerekli olan kaldırma kuvvetini oluştururlar.
Kanat Şeklindeki Çeşitlilik
Kanatlar, kuşların uçuş özelliklerinde belirleyici rol oynar. Kanadın uzunluğunun genişliğine oranı “en-boy oranı” olarak adlandırılır.
Düşük en-boy oranlı kuşlardan olan güvercin, ağaçkakan ve dünyadaki kuşların yarısını içine alan “Passeriformes” grubunun diğer kuşları düşmanlarından hızla kaçabilecek fakat hızlı olmayan uzun süreli uçuşa ihtiyaç duyarlar. Bu kuşların kanatlarındaki en-boy oranının düşük olması kuşlara bu imkanı verir.
Atik ve hızlı olmak zorunda olan şahin gibi kuşların manevra için uca doğru sivrilen kanatları vardır. Kanatların uçlarındaki tüylerin arasındaki boşluklar çalıbülbülü gibi küçük kuşlara da çeviklik kazandırır.
Kuşların Uçuşundaki Kusursuz Özellikler, Onları Allah (cc)’ın Yarattığının Delillerindendir
Kuşların kemiklerinin kara canlılarına göre çok daha hafif olması, akciğerlerinin farklı yapı ve işlevleri, kas ve iskelet yapılarının kara canlılarından farklı olması, çok daha özelleşmiş bir kalp-dolaşım sisteminin varlığı, kuşların uçmak üzere yaratılmış özel canlılar olduklarını gösterir. Allah (cc) bir Kuran ayetinde kuşları eksiksiz bir sistemle yaratanın ve onları uçuranın Kendisi olduğunu şöyle bildirir:
Göğün boşluğunda boyun eğdirilmiş (musahhar kılınmış) kuşları görmüyorlar mı? Onları (böyle boşlukta) Allah'tan başkası tutmuyor. Şüphesiz, iman eden bir topluluk için bunda ayetler vardır. (Nahl Suresi, 79)