Hayat | Konular | Kitaplık | İcatlar | İletişim
Newton'un Hareket Yasaları
Newton'un Hareket Yasaları
Newton'un hareket yasaları, Isaac Newton'un hareket eden cisimlerin davranışları inceleyerek bulduğu ve klasik mekaniğin temellerini oluşturan üç yasadır.
1. Newton Yasası
Newton'un birinci yasasına göre bir cisme dışarıdan net bir kuvvet etki etmediği sürece ya durmaya devam eder ya da sabit hızla doğrusal hareket yapar.
Newton'un birinci yasası eylemsizlikle ilgilidir ve diğer iki yasanın geçerli olacağı referans çerçevelerini tanımlar. Bu referans çerçeveleri (eylemsiz referans çerçeveleri - inertial reference frames) hareketsiz yıldızlar tarafından belirlenen bir temel referans çerçevesine göre ya sabit hızla hareket ederler ya da durgundurlar. Buna göre, üzerine net bir kuvvet etkimeyen durgun bir cisim durgunluğunu korur ve hareket eden bir cisim sabit bir hızla ve bir doğru üzerinde hareket etmeye devam eder.
Günlük hayatta, sürtünme kuvveti hareket eden cisimler üzerine etki etmektedir. Birinci yasanın bir sonucu olarak, gezegenler doğrusal harekette bulunmadıkları için üzerlerine etki eden bir kuvvet (yerçekimi) olmak zorundadır.
2. Newton Yasası
Newton'un ikinci yasasına göre bir cismin momentumunun (p) zamana karşı değişimi, cisme etki eden net kuvvet (F) ile orantılı ve onunla aynı yöndedir:
F = dp/dt
Buna göre sabit kütleli (m) bir cismin ivmesi (a) cisme etki eden net kuvvet ile orantılıdır:
F = dp/dt = d(mv)/dt = m dv/dt = m a
Yani cisim üzerine ne kadar büyük bir net kuvvet etki ederse ivme de o kadar büyük olacaktır.Newton'un ikinci yasası pek çok fizik olayı için kullanılmaktadır ancak buradaki kuvvet net ve harici bir kuvvet olmalıdır. Ayrıca bu yasa kütlenin değiştiği durumlarda, ışık hızına yakın hızlardaki harekette ve çok küçük atom ölçeklerinde doğrudan uygulanamaz, değişikliklere uğrar.
3. Newton Yasası
Newton'un üçüncü yasasına göre evrendeki bütün kuvvetler birbirine eşit ancak zıt yönlü çiftler halinde bulunur, yalıtılmış bir kuvvet yoktur.
Bu yasaya göre bir cisim üzerine etki eden her harici kuvvet (etki) için ona eşit ve zıt yönde bir kuvvet (tepki) bulunur. İçsel kuvvetler durumunda, sistemin bir bölümündeki bir iç kuvvet sistemin başka bir bölümündeki bir tepki kuvveti tarafından yok edilir yani bir sistem yalnızca iç kuvvetler ile kendi kendine harekete geçemez.