Hayat | Konular | Kitaplık | İcatlar | İletişim
Genom Projesi Nedir?
Genom Projesi Nedir
Moleküler biyoloji ve genetik günümüzün en önemli çalışma alanlarından biridir. Ünlü bilimadamları Watson ve Crick’in 55 yıl önce tanımladığı DNA’nın çifte sarmal yapısı ile önemli bir hız kazanan bu alandaki çalışmalar günümüzde zirve noktasına ulaşmayı hedefleyen çalışmalarla devam etmektedir. Mendel’in yüzyıllar önce yaptığı çaprazlama çalışmaları bugün yerini genome projesine bırakmıştır. The Human Genome Project(HGP) biyoloji bilim tarihinin en üst düzey deneylerinden biri kabul edilmektedir. Bu projeyi tanımlayabilmemiz için ilk önce genome hakkında bilgi edinmeliyiz. Genome herhangi canlı bir organizmanın tüm genetik varlığıdır. Başka bir deyişle, organizmanın sahip olduğu DNA’nın bütün nükleotidlerinin sıralamasıdır. Watson’ın The Secret of Life olarak adlandırdığı DNA organizmaların gelişip büyümesine rehberlik eder.
Gelelim esas konumuz HGP'ye. Proje James D. Watson’ın önderliğinde 1990 yılında U.S. de bulunan National Institutes of Health de başlamıştır. Projenin amacı insan genomundaki tüm genleri - yaklaşık 25.000 - bulmak, sıralamak ve haritalamaktır. Her insan ayrı bir gen dizilişine sahiptir bu yüzden proje her bireyin gen dizilişini sıralamaya yönelik değildir. Belirli kimseler üzerinde yapılan bu çalışma tıp ve bioteknoloji alanında önemli gelişmeler sağlayacaktır. Kanser hastalarının genome bilgileri onların tedavisinde yardımcı olacaktır. Daha önce birçok gen üzerinde araştırma yapması gereken doktorlar genome bilgileri sayesinde araştırmalarını belirli genlere indirgeyerek daha hızlı tedaviler gerçekleştirebileceklerdir.
Çoğunlukla Amerika, Kanada ve İngiltere’deki üniversitelerde ve araştırma merkezlerinde üzerinde çalışılan proje 2000 yılında taslak haline getirilmiş, tam hali ise 2003 yılında yayımlanmıştır. Proje birçok örneğinde olduğu gibi özel ve resmi kuruluşlarca gerçekleştirilmiştir. Günümüzde de proje hakkında yeni tahliller yayımlanmaktadır. Diğer taraftan, bazı kişiler projenin yanlış amaçlar için(zayıf genlere sahip olan ırkların tamamen kaybolması) kullanılması olasılığını büyük bir tehdit olarak görmektedirler. Projenin etik olmayıp, büyük bir tehlikeye neden olabileceğini savunmaktadırlar.